MẸ - NGƯỜI DỆT NHỊP ĐỜI VÀ ĐIỆU CHÈO

Mẹ ơi…


Chúng con đứng đây tiễn Mẹ, mà ngỡ như bóng hình Mẹ vẫn lẩn khuất đâu đó. Tiếng guốc mộc khẽ lách cách trên nền đất, giọng Mẹ cười hiền như nắng tháng Ba – tất cả vẫn nguyên vẹn trong khoảng trống mênh mang này. Mẹ đã đi rồi, nhưng căn bếp nhỏ vẫn thoang thoảng mùi khoai sắn luộc, chiếc võng tre vẫn đong đưa theo nhịp gió xưa.

Mẹ sống một đời lặng thầm như cỏ dại bên đường. Tám mươi sáu mùa xuân, Mẹ gánh trên vai cả gia đình – từ bát cơm độn sắn đến tiếng khóc đêm của đàn cháu. Đôi tay Mẹ chai sần vì cầm cuốc, nhưng vẫn mềm mại khi vuốt tóc con, khi nắn nót từng nét chữ đầu đời. Mẹ nhịn đói để nhường phần cơm, nhịn ngủ để thức trắng đêm con ốm. Những hy sinh ấy chẳng bao giờ thành lời, chỉ thấm vào từng mảnh vườn khô cằn, từng chiếc áo vá vai.

Nhưng đời Mẹ không chỉ là chuỗi ngày lam lũ. Trong góc sân nứt nẻ, Mẹ là nghệ sĩ của làng quê Yên Mỹ. Những đêm trăng, tiếng hát Mẹ vút lên như chim sẻ gọi bình minh. Mẹ dựng sân khấu bằng phên tre, dệt tích chèo bằng máu thịt cuộc đời. Khi Mẹ hóa thân thành Thị Kính giữa đêm diễn xót xa, thành Thị Mầu tinh nghịch dưới ánh đèn dầu, hay thành Lưu Bình nghĩa tình trong câu chuyện tri ân tri kỷ, cả xóm nghèo như được tắm trong dòng suối mát. Đêm ấy, ánh đèn dầu hắt bóng Mẹ lên vách đất – một nữ thần của đồng ruộng, đẹp đến nao lòng.

Mẹ đi, lá rụng sân nhà,
Gió mang hương bưởi thoảng qua hiên già.
Võng xưa ai hát điệu ca,
Bếp không lửa ấm, chiều tà lạnh tênh...

Mẹ dạy con bằng lời ru đẫm mồ hôi muối: “Cây xanh thì lá cũng xanh/ Cha mẹ hiền lành để đức cho con”. Mỗi câu ca dao Mẹ ngân lên là một hạt giống nảy mầm trong tâm hồn non nớt. Tôi lớn lên từ mùi bùn đất dính trên tay Mẹ, từ điệu ví dặm ngân nga lúc Mẹ vo gạo. Triết lý sống của Mẹ giản dị như hạt thóc giống – phải ủ mình trong bùn lầy mới trổ bông vàng.

Giờ đây, khi nắm đất cuối cùng phủ lên Mẹ, tôi hiểu rằng người ta không chết đi – chỉ đổi hình hài. Mẹ hóa thành cơn mưa mát lành trên đồng khô, thành tiếng cười trẻ thơ trong đám cưới cháu, thành mùi hoa bưởi nồng nàn mỗi sớm. Đêm đêm, tôi vẫn thấy Mẹ ngồi bên hiên nhà, tay phe phẩy chiếc quạt mo, miệng mỉm cười như trăng khuyết.

Ơn Mẹ tựa biển mênh mông,
Nghĩa tình sâu nặng tựa dòng sông quê.
Dẫu Mẹ hóa cánh chim về,
Lời ru còn vọng bốn bề đêm đông.


Nhận xét

Bài đăng phổ biến từ blog này

Mái Ấm Quê Mình

CHIẾC XE CHỞ GIÓ TUỔI THƠ